Aandoening van de halsslagader: symptomen, behandeling, oorzaken, sterfte, prognose, management

Definitie van carotisarteritis

Carotisarteritis (Carotid Arteritis) is een aandoening waarbij ontsteking optreedt in grote bloedvaten, waaronder de halsslagader (carotis). Het behoort voornamelijk tot de groep van grote vaatontstekingen. De halsslagader is een belangrijk bloedvat dat bloed naar de hersenen transporteert. Ontsteking in dit bloedvat kan de hersenbloedstroom beïnvloeden en leiden tot ernstige complicaties. Bij carotisarteritis verdikt de vaatwand door de ontsteking, waardoor de bloedstroom wordt belemmerd en diverse symptomen kunnen ontstaan. Voorbeelden van grote vaatontstekingen zijn:Takayasu arteritis(Takayasu arteritis) enreuzencelarteritis(Giant Cell Arteritis). Deze aandoeningen kunnen ontstekingen veroorzaken in grote bloedvaten, waaronder de halsslagader.

Kenmerken van carotisarteritis

Het belangrijkste kenmerk van carotisarteritis is de ontsteking in grote bloedvaten, waaronder de halsslagader. Deze ontsteking veroorzaakt veranderingen in de vaatwand, waardoor de bloedvaten kunnen vernauwen of verstopt raken. Dit leidt tot een verminderde bloedstroom en diverse symptomen. De belangrijkste kenmerken van carotisarteritis zijn:

1. Ontstekingsziekte van de bloedvaten: Carotisarteritis is een aandoening waarbij ontsteking in de bloedvaten optreedt, wat schade aan de vaatwand kan veroorzaken. Dit kan leiden tot verdikking of vernauwing van de bloedvaten, en in ernstige gevallen tot verstopping of scheuring van de bloedvaten.

2. Verminderde bloedtoevoer naar de hersenen: Omdat de halsslagader de belangrijkste bloedtoevoer naar de hersenen is, leidt ontsteking in de halsslagader tot een verminderde bloedtoevoer naar de hersenen. Dit kan leiden tot een beroerte of een tijdelijke onderbreking van de bloedtoevoer naar de hersenen.

3. Verschillende leeftijdsgroepen: Carotisarteritis kan voorkomen bijjonge vrouwenofouderen van 50 jaar en ouder. Reuzencelarteritis komt vooral voor bij ouderen boven de 50, terwijl Takayasu arteritis vaker voorkomt bij jonge vrouwen.

4. Ontsteking van grote bloedvaten: Carotisarteritis kan ontstekingen veroorzaken niet alleen in de halsslagader, maar ook in de aorta en andere grote bloedvaten in de armen. Dit kan leiden tot verminderde functie van de bloedvaten en problemen met de bloedsomloop.

Oorzaken van carotisarteritis

1. Auto-immuunreactie

• Een van de belangrijkste oorzaken van carotisarteritis is eenauto-immuunreactie. Bij auto-immuunziekten valt het immuunsysteem het eigen weefsel aan. De wanden van grote bloedvaten, waaronder de halsslagader, worden aangevallen door immuuncellen, wat ontsteking veroorzaakt. Deze ontsteking leidt in de loop der tijd tot veranderingen in de vaatwand, waardoor de bloedstroom wordt belemmerd.

2. Genetische factoren

• Carotisarteritis kan worden veroorzaakt door genetische factoren. Sommige studies suggereren dat familiale aanleg of genmutaties een rol kunnen spelen bij het ontstaan van carotisarteritis. In het bijzonder kanHLA-B27een rol spelen.

3. Omgevingsfactoren

• Ook omgevingsfactoren kunnen van invloed zijn op het ontstaan van carotisarteritis. Infecties of omgevingsfactoren kunnen het immuunsysteem stimuleren en een auto-immuunreactie veroorzaken. Er zijn studies die suggereren dat bepaalde infecties een trigger kunnen zijn voor het ontstaan van carotisarteritis.

4. Hormonale factoren

• Carotisarteritis komt vaker voor bijvrouwen. Dit kan te maken hebben met hormonale veranderingen, met name de invloed vanoestrogeenop de immuunrespons. Takayasu arteritis komt vooral voor bij jonge vrouwen, wat mogelijk verband houdt met vrouwelijke hormonen.

5. Andere aandoeningen

• Vasculitis(Vasculitis) en andere vaatziekten kunnen carotisarteritis veroorzaken. Ookaortitis(Aortitis) en andere ontstekingsziekten kunnen de halsslagader beïnvloeden.

Symptomen van carotisarteritis

1. Nekpijn en drukgevoel: Ontsteking in de halsslagader kan leiden tot pijn of drukgevoel in de nek. Bij ernstige ontsteking kan de nek opzwellen.

2. Hoofdpijn: Veranderingen in de hersenbloedstroom door carotisarteritis kunnen hoofdpijn veroorzaken. Deze hoofdpijn is meestal tijdelijk, maar kan in ernstige gevallen leiden tot een ernstige beroerte.

3. Duizeligheid: Als carotisarteritis ernstig is en de bloedtoevoer naar de hersenen afneemt, kan duizeligheid optreden. Dit kan vooral voorkomen bij het opstaan of bij plotselinge bewegingen.

4. Visusstoornissen: Een verminderde bloedtoevoer naar de hersenen kan leiden tot wazig zien of verlies van het gezichtsvermogen. Dit komt doordat het deel van de hersenen dat verantwoordelijk is voor het zicht onvoldoende bloed krijgt.

5. Pijn en zwakte in de armen: Carotisarteritis kan niet alleen de halsslagader beïnvloeden, maar ook andere grote bloedvaten die met de aorta verbonden zijn. Dit kan leiden tot pijn of zwakte in de armen, schouders en ellebogen.

6. Vermoeidheid en gewichtsverlies: Chronische ontsteking kan leiden tot vermoeidheid en gewichtsverlies. Dit komt door de aanhoudende invloed van de ontsteking op het lichaam.

7. Auscultatie van de bloedvaten in het hoofd en de nek: Bij carotisarteritis kan de bloedstroom abnormaal veranderen door de ontsteking van de vaatwand. Hierdoor kunnen abnormale geluiden worden gehoord bij het beluisteren van de bloedvaten in het hoofd en de nek.

Diagnose van carotisarteritis

1. Lichamelijk onderzoek: Er wordt een lichamelijk onderzoek uitgevoerd om te controleren of er ontsteking in de halsslagader is, of de bloedvaten verdikt of gezwollen zijn en of er pijn is.

2. Bloedonderzoek: Bloedonderzoek kanontstekingsparameterszoals C-reactief proteïne (CRP) en bezinkingssnelheid (ESR) meten om de aanwezigheid van ontsteking vast te stellen. Er kunnen ook specifieke antilichaamtests worden uitgevoerd om auto-immuunziekten te detecteren.

3. Echografie: Een carotis echografie kan de dikte van de bloedvaten en de bloedstroom beoordelen. Echografie is een niet-invasieve en snelle methode die nuttig is bij de diagnose van carotisarteritis.

4. CT-angiografie of MRI-angiografie: CT- of MRI-angiografie kan ontstekingen en vernauwingen van de bloedvaten in verband met de halsslagader visualiseren. Dit is vooral nuttig voor het beoordelen van subtiele veranderingen in de bloedvaten.

5. Angiografie: Angiografie is een methode waarbij een contrastmiddel in de bloedvaten wordt geïnjecteerd om vernauwingen en veranderingen als gevolg van ontsteking te visualiseren. Deze methode kan een nauwkeurig beeld geven van de toestand van de bloedvaten.

Behandeling en chirurgische ingrepen bij carotisarteritis

De behandeling van carotisarteritis is gericht op het verminderen van ontstekingen en het normaliseren van de bloedstroom. De behandelmethoden kunnen worden onderverdeeld inmedicamenteuze behandelingenchirurgische behandeling.

1. Medicamenteuze behandeling

• Steroïden: Hoge doseringen steroïden kunnen worden gebruikt om de ontsteking bij carotisarteritis te onderdrukken. Steroïden kunnen de ontsteking snel verminderen en verdikking van de vaatwand voorkomen.
• Immunosuppressiva: Als de oorzaak een auto-immuunziekte is, kunnen immunosuppressiva worden gebruikt om de overactieve immuunrespons te onderdrukken. Voorbeelden hiervan zijnmethotrexaat (MTX)enazathioprine.
• Anti-inflammatoire medicijnen: Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's) kunnen worden gebruikt om ontsteking en pijn te verminderen.
• Antithrombotica: Als carotisarteritis ernstig wordt, bestaat er een risico op trombose. Antithrombotica of anticoagulantia kunnen worden gebruikt om trombose te voorkomen.

2. Chirurgische behandeling

• Vaatreconstructie: Als de halsslagader ernstig vernauwd of geblokkeerd is door carotisarteritis, kan vaatreconstructie worden uitgevoerd om de vernauwing te verwijden of de blokkade te verhelpen.
• Plaatsing van een stent: Eenstentkan worden geplaatst om een vernauwd bloedvat te verwijden. De stent ondersteunt de vaatwand en zorgt voor een betere bloedstroom.
• Arteriële bypass: Als een bloedvat ernstig geblokkeerd is of dreigt te scheuren, kan een arteriële bypass worden uitgevoerd om de bloedstroom om te leiden.

Prognose en beheersing van carotisarteritis

De prognose van carotisarteritis hangt af van het tijdstip van de behandeling en de geschiktheid ervan. Met een adequate behandeling kan een goede prognose worden verwacht door het beheersen van de ontsteking en het normaliseren van de bloedstroom. Echter, langdurige ontsteking kan leiden tot veranderingen in de bloedvaten en ernstige complicaties.

Beheer

• Regelmatige controles: Carotisarteritis vereist continue monitoring. Regelmatige vaatonderzoeken zijn nodig om de ontsteking en de toestand van de bloedvaten te controleren en de nodige behandeling voort te zetten.
• Voortzetting van de medicamenteuze behandeling: De medicamenteuze behandeling om de ontsteking te beheersen, moet mogelijk op lange termijn worden voortgezet. Medicijnen moeten regelmatig worden ingenomen volgens de aanwijzingen van de arts.
• Handhaving van een gezonde levensstijl: Regelmatige lichaamsbeweging en een uitgebalanceerd dieet zijn belangrijk voor het behoud van een gezonde vaatconditie. Stoppen met roken en matig alcoholgebruik dragen bij aan een goede vaatgezondheid.