Bulaşıcı İnner Arterit Belirtileri, Tedavi, Ameliyat, Ölüm, Prognoz, Nedenler, Hastane

Enfeksiyonlu Endokardit (Infective Endocarditis)

1. Tanım

Enfeksiyonlu endokardit (enfeksiyonlu endokardit, Infective Endocarditis, IE), kalbin iç zarında bakteri, mantar gibi patojenlerin enfeksiyonuna bağlı olarak iltihap oluşmasıyla karakterize bir hastalıktır. Bu hastalık genellikle kalbin kapakçıklarında, özellikle kan akışının yavaşladığı veya geriye doğru aktığı bölgelerde oluşur ve bakteri veya mantarların kan yoluyla kalbe girerek iç zarı enfekte etmesiyle ortaya çıkar. Endokardit, kalbin işlevini ciddi şekilde etkileyebilir ve tedavi edilmezse ölümcül sonuçlara yol açabilir.

2. Özellikler

Enfeksiyonlu endokarditin başlıca özellikleri şunlardır:

• Bakteriyel Enfeksiyon: Çoğu durumda bakteriler tarafından meydana gelir ve bunların arasında Streptococcus viridans, Staphylococcus aureus, Enterococcus gibi bakteriler başlıca nedenler arasındadır.
• Kan Akımı Enfeksiyonu: Patojenler kan yoluyla kalbe ulaşarak iç zarında iltihaba neden olur. Bu sırada kan akışının yavaşladığı veya geriye doğru aktığı bölgelerde patojenlerin yerleşmesi daha kolaydır.
• Kalp Kapakçığı Hasarı: Bakteriler iç zarı enfekte ettiğinde kalp kapakçıkları zarar görür ve kalp fonksiyonunda sorunlara yol açar; bu da kalp yetmezliği, anormal kalp sesleri, kalp kapakçığı tıkanıklığı gibi ciddi sorunlara yol açabilir.
• Komplikasyonlar: Kalpteki enfeksiyon yayılırsa beyin, böbrek, akciğer gibi organlara yayılabilir ve çeşitli komplikasyonlara neden olabilir.

3. Nedenler

Enfeksiyonlu endokarditin başlıca etkenleri şunlardır:

• Streptokoklar (Streptococcus türleri): Özellikle Streptococcus viridans grubu, ağız ve üst solunum yollarında yaşayan bakterilerdir.
• Stafilokoklar (Staphylococcus aureus): Ciltte ve üst solunum yollarında yaşayan bakterilerdir; çoğunlukla Staphylococcus aureus enfeksiyona neden olur.
• Bağırsak Bakterileri (Enterokoklar): Kalın bağırsakta bulunan bakterilerdir ve endokardit oluşmasına neden olabilirler.
• Diğer Bakteriler ve Mantarlar: Candida gibi mantarlar da etken olabilir.

Bu patojenler genellikle kan yoluyla kalbe yayılır ve enfeksiyon riskinin arttığı durumlar şunlardır:

• Kalp Hastalıkları: Önceden var olan kalp hastalığı olan kişilerde (örneğin, kapakçık hastalığı, yapay kalp kapakçığı vb.) enfeksiyonlu endokardit gelişme olasılığı daha yüksektir.
• Kan Akımı Enfeksiyonu: Diş tedavisi, cerrahi müdahaleler, intravenöz enjeksiyonlar gibi nedenlerle oluşan kan akımı enfeksiyonları enfeksiyonlu endokardit oluşturabilir.
• Bağışıklık Sistemi Zayıflığı: Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde (örneğin, kanser, diyabet, bağışıklık baskılayıcı tedavi gören kişiler) ortaya çıkabilir.
• Madde Bağımlılığı: İntravenöz madde kullanan kişilerde enfeksiyon riski daha yüksektir.

4. Belirtiler

Enfeksiyonlu endokarditin belirtileri, enfeksiyonun yerleşim yerine, ciddiyetine ve hastanın bağışıklık durumuna göre değişebilir. Yaygın belirtiler şunlardır:

• Ateş: Çoğu hasta yüksek ateş (38°C veya üzeri) yaşar. Ateş genellikle enfeksiyonun ilk belirtisidir.
• Kilo Kaybı, Yorgunluk, Halsizlik: Enfeksiyonun neden olduğu genel belirtiler arasında kilo kaybı ve yorgunluk bulunur.
• Kalp Seslerinde Değişiklik: Kalpte iltihap oluştuğunda ve kalp kapakçıkları zarar gördüğünde kalp sesleri anormalleşir veya kalp üfürümü (heart murmur) duyulabilir.
• Nefes Darlığı: Kalp yetmezliği belirtileri nedeniyle nefes almakta zorlanma yaşanabilir.
• Nodüler Lezyonlar (Osler's nodülleri): El ve ayak parmaklarında ağrılı küçük nodüller oluşabilir.
• Kanama: Tırnakların altında küçük kanama noktaları görülebilir; bu splinter hemorrhagesolarak adlandırılır.
• Ayak Bileği Hareketlerinde Bozukluk: Uzun süreli enfeksiyon sonucu nörolojik belirtiler ortaya çıkabilir. Enfeksiyon beyne yayılırsa inme belirtileri de görülebilir.

5. Tedavi ve Cerrahi Yöntemler

Enfeksiyonlu endokarditin tedavisi antibiyotik tedavisi ve cerrahi tedaviolarak ikiye ayrılabilir.

5.1. Antibiyotik Tedavisi

• Antibiyotik Seçimi: İlk tedavi, hastanede yatışla ve güçlü intravenöz antibiyotiklerle yapılır. Başlıca antibiyotikler Penicillin, Vancomycin, Gentamicin gibi ilaçlardır ve enfekte olan bakteri türüne göre uygun antibiyotik seçilir.
• Tedavi Süresi: Tedavi en az 4-6 hafta sürmelidir ve enfeksiyon tamamen iyileşene kadar antibiyotik tedavisi gereklidir.
• Takip: Tedavi sırasında enfeksiyon tamamen ortadan kalkmazsa veya hastanın durumu kötüleşirse, antibiyotik tedavisi ayarlanabilir veya başka tedavi yöntemleri düşünülebilir.

5.2. Cerrahi Tedavi

• Kalp Kapakçığı Ameliyatı: Enfeksiyonlu endokardit nedeniyle kalp kapakçıkları hasar görürse veya işlevini kaybederse, kapakçıkların değiştirilmesi veya onarılması gerekebilir. Yapay kalp kapakçığı takılması veya enfekte bölgenin çıkarılması ameliyatı gerekebilir.
• Diğer Ameliyatlar: Enfeksiyon kalbin dışındaki diğer organlara yayılırsa veya enfekte kitle kan damarlarını tıkayarak kan akışını engellerse cerrahi müdahale gerekebilir.

6. Prognoz ve Yönetim Yöntemleri

Enfeksiyonlu endokarditin prognozu, tanı ve tedavinin başlangıç zamanına bağlı olarak büyük ölçüde değişir. Tedavi erken başlarsa hayati tehlike oluşturacak kadar ciddi durumlar önlenebilir. Ancak tedavi gecikirse veya komplikasyonlar ortaya çıkarsa ölümcül olabilir.

6.1. Prognoz

• Erken Tedavi: Tedavi erken başlarsa çoğu durumda enfeksiyon başarıyla ortadan kaldırılır.
• Komplikasyonların Oluşması: İnme, kalp fonksiyonlarında bozulma, böbrek hasarı gibi komplikasyonlar oluşursa prognoz kötüleşebilir. Özellikle enfeksiyon beyine yayılırsa inme riski artar.

6.2. Yönetim Yöntemleri

• Düzenli Kontroller: Tedaviden sonra düzenli kontroller gereklidir ve kalp durumu izlenerek takip tedavisi devam ettirilir.
• Enfeksiyon Önleme: Diş tedavisi, cerrahi müdahaleler, hemodiyaliz gibi durumlarda profilaktik antibiyotik kullanılabilir. Ayrıca madde kullanımından kaçınılmalı ve bağışıklık sistemi güçlendirilmelidir.
• Sağlıklı Yaşam Tarzı: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, stres yönetimi gibi yöntemlerle genel sağlığın korunması önemlidir.

Sonuç

Enfeksiyonlu endokarditte erken tedavi çok önemlidir. Bakteri veya mantar enfeksiyonuyla ortaya çıkan bu hastalık çeşitli belirtiler gösterir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir, bu nedenle erken tanı ve tedavi önemlidir. Antibiyotik tedavisi ve cerrahi tedavi uygun şekilde birlikte uygulanmalı ve tedavi sonrasında düzenli bakım ve önleme gereklidir.