Viêm nội mạc động mạch vành dạng sợi thủy tinh, triệu chứng, điều trị, phẫu thuật, tử vong, nguyên nhân, lý do

Viêm nội tâm mạc Libman-Sacks (Libman-Sacks Endocarditis)

1. Định nghĩa

Viêm nội tâm mạc Libman-Sacks (Libman-Sacks Endocarditis, LSE) là Lupus ban đỏ hệ thống (SLE)một bệnh tự miễn gây ra viêm nội tâm mạc không do nhiễm trùngĐây là bệnh gây ra tổn thương viêm không do nhiễm trùng ở màng trong tim, chủ yếu ảnh hưởng đến van tim. Viêm nội tâm mạc Libman-Sacks là một trong những biến chứng xảy ra ở bệnh nhân Lupus, đặc biệt là một phần của bệnh tim do Lupus. Viêm này là kết quả của phản ứng miễn dịch toàn thân, tạo ra các tổn thương không do nhiễm trùng ở màng trong tim và van tim, có thể ảnh hưởng đến chức năng tim.

2. Đặc điểm

Đặc điểm của viêm nội tâm mạc Libman-Sacks là không do nhiễm trùng, điểm khác biệt so với các loại viêm nội tâm mạc khác. Bệnh này do phản ứng tự miễngây ra, và đặc trưng bởi sự xuất hiện của tổn thương không do nhiễm trùngở van tim. Các đặc điểm chính như sau:

• Viêm do bệnh tự miễn: Viêm nội tâm mạc Libman-Sacks chủ yếu liên quan đến Lupus ban đỏ hệ thống (SLE). Tổn thương viêm này xảy ra ở bệnh nhân Lupus không phải do nhiễm trùng mà là do phản ứng quá mức của hệ miễn dịch.
• Tổn thương van tim: Viêm nội tâm mạc Libman-Sacks chủ yếu ảnh hưởng đến van tim, đặc biệt là van nhĩ tráivà van thất trái. Có thể xuất hiện sẹohoặc xơ hóaở van tim, dẫn đến ảnh hưởng đến chức năng tim.
• Nốt không do nhiễm trùng: Về mặt bệnh lý, nốt Libman-Sacks(Libman-Sacks nodules) xuất hiện, tạo thành tổn thương không do nhiễm trùng trên van tim, màng trong tim hoặc thành tim. Các nốt này là mô viêm không do nhiễm trùng, theo thời gian sẽ ảnh hưởng đến chức năng van tim.
• Phản ứng tự miễn toàn thân: Viêm nội tâm mạc Libman-Sacks xảy ra như một phần của bệnh tự miễn toàn thân(SLE), bao gồm quá trình hệ miễn dịch tấn công các tế bào bình thường gây viêm. Lupus có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác nhau như da, khớp, thận, mạch máu, tim….

3. Nguyên nhân

Viêm nội tâm mạc Libman-Sacks có liên quan mật thiết đến **Lupus ban đỏ hệ thống (SLE)**, và nguyên nhân là phản ứng tự miễnxảy ra ở bệnh nhân Lupus. Lupus là một bệnh tự miễn mãn tính mà hệ miễn dịch tấn công các tế bào và mô bình thường của cơ thể, tạo thành phức hợp miễn dịchvà gây viêm ở nhiều cơ quan khác nhau. Viêm nội tâm mạc Libman-Sacks xảy ra ở bệnh nhân Lupus là kết quả của phản ứng tự miễnảnh hưởng đến màng trong tim, gây ra tổn thương viêm ở van tim.

• Lupus ban đỏ hệ thống (SLE): Lupus là nguyên nhân chính của viêm nội tâm mạc Libman-Sacks. Đây là một trong những bệnh tim thường gặp ở bệnh nhân Lupus, tổn thương viêm xuất hiện ở van tim do phản ứng tự miễn.
• Phức hợp miễn dịch: Phức hợp miễn dịch(phức hợp kháng thể-kháng nguyên) được hình thành trong Lupus có thể lắng đọng trên màng trong tim gây viêm. Viêm này chủ yếu không do nhiễm trùng, không liên quan đến vi khuẩn hoặc vi trùng, mà là do phản ứng tự miễn.
• Yếu tố di truyền: Do bản thân Lupus là bệnh do yếu tố di truyền và yếu tố môi trường gây ra, nên yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng trong viêm nội tâm mạc Libman-Sacks.

4. Triệu chứng

Triệu chứng của viêm nội tâm mạc Libman-Sacks chủ yếu liên quan đến triệu chứng của chính Lupus, và nếu ảnh hưởng đến tim, có thể xuất hiện các triệu chứng suy timhoặc bệnh van tim. Các triệu chứng chính như sau:

• Mệt mỏi: Là một trong những triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân Lupus, viêm nội tâm mạc Libman-Sacks cũng có thể gây mệt mỏi. Mệt mỏi liên quan đến phản ứng viêm toàn thân.
• Tiếng thổi tâm thu: Khi van tim bị viêm, có thể nghe thấy tiếng thổi tâm thu. Điều này cho thấy sự rối loạn chức năng van tim và có thể được xác định bằng cách nghe tim.
• Khó thở: Khi chức năng van tim bị tổn thương, có thể dẫn đến suy tim, gây ra các triệu chứng như khó thở.
• Phù: Khi chức năng tim suy giảm, tuần hoàn máu gặp vấn đề, có thể xuất hiện phù chânhoặc phù toàn thân.
• Đau ngực: Khi van tim hoặc màng trong tim bị viêm, có thể xảy ra đau ngực. Cơn đau này do viêm gây ra và có thể kéo dài.
• Sốt: Phản ứng viêm có thể gây ra sốt nhẹ. Đây là triệu chứng thường gặp trong viêm nội tâm mạc Libman-Sacks.
• Triệu chứng tự miễn: Do nguyên nhân là Lupus, nên có thể kèm theo các triệu chứng liên quan đến Lupus như phát ban da, đau khớp, suy giảm chức năng thận….

5. Phương pháp điều trị và phẫu thuật

Điều trị viêm nội tâm mạc Libman-Sacks chủ yếu liên quan đến việc điều trị Lupus, nhằm mục đích làm giảm triệu chứng và bảo vệ chức năng tim. Phương pháp điều trị bao gồm điều trị thuốc và phẫu thuật.

5.1. Điều trị bằng thuốc

• Điều trị bằng Corticoid: Viêm nội tâm mạc Libman-Sacks là do viêm gây ra bởi phản ứng tự miễn, vì vậy có thể sử dụng thuốc chống viêm như Corticoid(Prednisone) để ức chế viêm. Corticoid đóng vai trò quan trọng trong việc làm giảm viêm và điều chỉnh phản ứng miễn dịch.
• Thuốc ức chế miễn dịch: Thuốc ức chế miễn dịchnhư Azathioprin(Azathioprine), Methotrexate(Methotrexate) có thể được sử dụng để ức chế phản ứng quá mức của hệ miễn dịch ở bệnh nhân Lupus. Điều này giúp ngăn chặn sự tiến triển của viêm nội tâm mạc Libman-Sacks.
• Thuốc chống đông máu: Vì viêm nội tâm mạc Libman-Sacks có thể tạo ra cục máu đông ở van tim, nên cần sử dụng thuốc chống đông máu(ví dụ: Warfarin). Điều này giúp ngăn ngừa hình thành cục máu đông và các biến chứng như đột quỵ hoặc thuyên tắc phổi.
• Các loại thuốc khác: Có thể sử dụng NSAID(thuốc chống viêm không steroid) hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầuđể kiểm soát các triệu chứng liên quan đến bệnh thấp khớp.

5.2. Điều trị phẫu thuật

• Phẫu thuật van tim: Nếu van tim bị tổn thương nghiêm trọng và chức năng suy giảm đến mức gây ra suy tim, thì cần phải thay van timhoặc sửa van tim. Phẫu thuật này rất quan trọng để duy trì chức năng tim.
• Loại bỏ cục máu đông: Nếu cục máu đông hình thành trong viêm nội tâm mạc Libman-Sacks, cần phải phẫu thuật loại bỏ. Vì cục máu đông có thể di chuyển đến não hoặc phổi gây ra các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

6. Tiên lượng và phương pháp quản lý

Tiên lượng của viêm nội tâm mạc Libman-Sacks có liên quan mật thiết đến việc điều trị Lupus. Nếu Lupus được kiểm soát tốt, có thể làm chậm sự tiến triển của viêm nội tâm mạc Libman-Sacks. Tuy nhiên, tiên lượng có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ tổn thương van tim và suy giảm chức năng tim.

6.1. Tiên lượng

• Tiên lượng tốt nếu phát hiện và điều trị sớm: Nếu viêm nội tâm mạc Libman-Sacks được phát hiện sớm và điều trị thích hợp, có thể duy trì chức năng tim. Sử dụng Corticoid và thuốc ức chế miễn dịch một cách hợp lý giúp ức chế viêm và bảo vệ van…